ДЗЫВГЪИСЫ УАСТЫРДЖИ

ДЗЫВГЪИСЫ УАСТЫРДЖИ
Кувæндон Куырттаты комы. Йæ бæрæгбон ын кæнынц сæрды Уациллайæ къуыри раздæр. Æрæмбырд æм вæййынц комбæстæ, стæй сæ хæрæфырттæ æмæ, Куырттаты комæй æндæр рæттæм цæрынмæ чи алыгъд, уыдон. Иумæйаг куывдæн мысайнæгтæй балхæнынц нывондæгтæ – галтæ. Йæ бынмæ хицæн бинонтæ кувинагæн хæссынц æртыгай æртæдзыхонтæ, æртыгай фæрсчытæ, дзыкка, алыхуызон нозт æмæ мысайнæгтæ.
Куырттаты комы Дзывгъисы хъæуы Уастырджимæ кувæндон – дзуар куыд равзæрд, уый тыххæй фыдæлтæй абонмæ æрхæццæ ахæм хабар. Иу зымæджы, зæгъы, тынг бирæ мит ныууарыд. Рæгъты, фæхстыл бирæ æрæвæрдта, фæндæгтыл зын цæуæн сси. Æрмæст Дзывгъисы ацы фæзгондыл мит не ‘рхæцыд. Адæм дис кодтой ацы хабарыл. Фарстой, цæмæн афтæ у, зæгъгæ. Уæд дзы чидæр афтæ бакодта: «Хуыцау нын амоны ацы ран кувæндон саразын, æмæ ма цæмæ кæсæм». Уыйадыл ам сарæзтой сыджытсæр агъуыст – кувæндон æмæ дзы кувын райдыдтой Уастырджимæ.
Афтæ равзæрд Дзывгъисы дзуар-кувæндон. Фæстæдæр æй комбæстæ æмдыхæй ногæй рацарæзтой, фæегъаудæр æй кодтой. Чырыстон дин парахатгæнджытæ йæ Уаз Георгиимæ бабастой æмæ йын XVII æнусы Гуырдзыйы паддзæхтæ Арчил æмæ Георгий XI егъау дзæнгæрджытæ балæвар кодтой. Арчил ын цы дзæнгæрæг балæвар кодта, ууыл гуырдзиагау фыст ис: «Хуыцау зæгъæд, йæ зæллангмæ куыд цæуой дæуæн кад кæнынмæ». Ацы дзæнгæрæг ныр æвæрд ис Бæстæзонæн музейы.
Уастырджимæ кувæндон-дзуармæ сæ хъус тынг дарынц комбæстæ. Нымд дзы кæнынц æмæ йæ рæстæгæй-рæстæгмæ цалцæг кæнынц. Йæ бахизæны къулыл уырыссагау ис ахæм рагон фыст: «На имя св. Георгия Победоносъца подя название Дзивгисъ Дзуаръ строение издревле сторожами, Уги Елканов, Бимбол и Хаматхан Хаматовы. Ремонтирована Илья Цгоевым. 1902». Кувæндон ногæй арæзт æрцыд цалдæр азы размæ дæр. Фæуæрæхдæр сты йæ авналæнтæ, йæ фадæттæ. Дзуары лæгтæ дзы раздæр уыдысты Хæмæтаты Науырыз, стæй йæ фырт Саукуыдз, стæй – Елхъанаты Мули.
«Дзывгъисы дзуары цурты чи фæцæйцыдаид бæхыл бадгæйæ, уый-иу рахызт йæ бæхæй , – фыссы Къарджиаты Бекызæ йæ чиныг «Ирон æгъдæуттæ»-йы – Уæрдоны чи бадтаид, уый дæр – афтæ. Æхца – дыууæ урс суарийы, æртæ урс суарийы, йе та абази – кæмæ уыдаид, уый дзы-иу цæвæрдта мысайнаг, цæмæй йæ дзуар фæндараст фæкæна, уый тыххæй. Быдырмæ-иу исчи куы лыгъдис, уæд уый дæр уыцы ран куывта чъиритæ, физонæг æмæ нозтæй, цæмæй йæ Дзывгъисы дзуар фæндараст фæкæна. Чындз-иу Дзывгъисы дзуары цурты чи хаста, уыдон-иу уым рахызтысты æмæ-иу æмхуызонæй фæкуывтой, цæмæй сын сæ ног чындзы Дзывгъисы дзуар амондджын фæкæна, уый тыххæй. Дзывгъисы дзуары бынты цыдæриддæр адæймаг цыдаид, уымæн йæ худ æнæсисгæ нæ уыдис...» Ныр дæр ацы æгъдæуттæ æххæстгонд цæуынц зæрдиагæй.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Полезное


Смотреть что такое "ДЗЫВГЪИСЫ УАСТЫРДЖИ" в других словарях:

  • УАСТЫРДЖИ — Ирон мифологийы нæлгоймæгтыл (сылгоймæгтæ йын йæ ном дзургæ дæр нæ кæнынц, хонынц æй ЛÆГТЫ ДЗУАР) æмæ бæлццæттыл армдарæг зæд. Стыр Хуыцауы фæстæ Уастырджи ирон динон дунеæмбарынады ахсы дыккаг бынат. Цæры уæларвы. Уымæн, æрмæстдæр уымæн ис бар… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Дзывгъисы дзуар – перевод — см. Дзывгъисы дзуар Дзывгъисы дзуар (букв. «Дзивгисский святой») – одно из самых почитаемых святилищ в Куртатинском ущелье, посвященное Уастырджи. Возможно, что некогда Дзывгъисы дзуар был святым селением Дзивгис, близ которого расположено… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДЗЫВГЪИСЫ ДЗУАР – перевод — см. ДЗЫВГЪИСЫ ДЗУАР Одно из самых известных святилищ, посвященных Уастырджи, святилище Дзывгиса (см. Дзывгъисы дзуар) находится в Куртатинском ущелье, близ селения Дзывгис. Очевидно, раньше это было святилище одного села, но позднее стало… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Уастырджи — см. Уастырджи – перевод Уастырджи (ир.) – Уаскерги (диг.) – æппæты кадджындæр æмæ адæмæн уарзондæр дзуар ирон мифологийы, нæлгоймæгтæ, бæлццæттæ æмæ хæстонтыл аудæг бардуаг. Нарты эпосы йæ хонынц уæларвцæрæг, æвдыст цæуы тызмæг хæстоны хуызы урс… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын — см. Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын – перевод – Хуыцау! Табу Дæхицæн, Хуыцау! – Оммен, Хуыцау! – Иу бон Дæ ном куы ссарæм, уæд нын сæдæ боны æххуыс ахъазгæнæг фæу! – Оммен, Хуыцау! – Абон фæдзæхсыны кадджын бон у, Æ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын – перевод — см. Джеоргуыбайы куывд Дзывгъисы дзуары бын Молитва в дни праздника Джеогуыба в святилище Дзывгис – Хуыцау, Тебе молимся, Хуыцау! – Оммен, Хуыцау! – Если мы один раз вспомним Твое имя, Сто раз помоги нам. – Оммен, Хуыцау! – С …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • АВД ДЗУАРЫ — Ирон адæммæ нымæц авд у табуйаг, уæларвон, арфæйаг. Уымæ гæсгæ баст у зæдтимæ, кувæндæттимæ. Авд Хуры, Авд Уациллайы, Авд дзуары. Ирон адæм кувынц Лæцы, Ерманы, Пуриаты, Регахы, Гæлиаты, Узы Авд дзуармæ. Алы ран дæр сын сæ нæмттæ ранымайынц… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Дз — А Æ Б Г Д Дж Дз Е З И Й К Къ Л М Н …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДЖЕОРГУЫБАЙЫ БÆРÆГБОН — см. тж. Джеоргуыба, ДЖЕОРГУЫБА см. ДЖЕОРГУЫБАЙЫ БÆРÆГБОН – перевод Ирон адæм стыр кад, стыр аргъ кæнынц сæ зæдтæн, сæ дзуæрттæн. Фæлæ уыцы дзуæртты хсæн дæр уæлдай кадджындæр бынат ахсы …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДЖЕОРГУЫБАЙЫ БÆРÆГБОН – перевод — см. ДЖЕОРГУЫБАЙЫ БÆРÆГБОН, ДЖЕОРГУЫБА Осетины, как известно, очень чтят своих дзуаров, но особо почетное место в пантеоне осетинских святых, да и в сердцах людей, занимает Уастырджи – покровитель мужчин, путников, защитник бедных и обездоленных,… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»